سهم امامان در پی ‏ریزی علوم قرآن

نشان دادن نقش اهل بیت(ع) در شکل گیری علوم قرآن و پی ریزی بنیادهای آن است.  با گسترش قلمرو اسلام و رهیافت قرآن به سرزمین های دیگر، فهم آیات برای تازه مسلمانان مشکل می نمود. پیامبر در زمان حیات خویش افرادی برای پاسخگویی به پرسش های تفسیری و قرآنی مردم برگزید. اهل بیت پیامبر(ص) در عصر ایشان و اعصار بعد بیشترین نقش را در آشنا ساختن مردم با تفسیر و دانش های قرآنی برعهده داشتند. شکل گیری دانش های قرآنی وام گرفته از سخنان اهل بیت(ع) درباره قرآن است. سخنان معصومین(ع) در تبیین متن قرآنی به پنج دسته تقسیم می شوند: 1- روایاتی که پیش فرض های مفسّر را بیان می کند، 2- سخنانی که انتظارهای به حق مفسّر را روشن می سازد، 3- گفته هایی درباره معنی شناسی در ظرف زمانی نزول و موقعیت تاریخی، 4- تأکید بر محور اصلی مباحث قرآن و 5- فهم آیات براساس فهم عصر معصوم(ع). بیان ائمه(ع) درباره شناخت قرآن و علوم قرآن سه زمینه را در بردارد: 1- آنچه مربوط به طبیعت زبان است و عمومیت دارد، مثل عام و خاص، 2- آنچه مخصوص قرآن است و به سبک ویژه قرآنی، نظر دارد، مانند محکم و متشابه. 3- روایاتی که درباره عناصر کلی تری در سبک بیان قرآن سخن دارند مانند روایتی که می گوید، لحن قرآن کنایی است.